Składniki odżywcze w diecie dla dzieci
Nawet dzieci, które są mocno przekarmione, mogą być niedożywione. W ich obfitej diecie często brakuje pokarmów zaspokajających codzienne zapotrzebowanie na składniki odżywcze, takie jak wapń, żelazo, witaminy, białko. Jeśli nawet maluchy dostają wraz z pożywieniem niezbędne organizmowi składniki budulcowe, często nie są one w pełni absorbowane i wykorzystywane przez organizm. Na ich przyswajalność mają wpływ inne substancje organiczne, witaminy czy enzymy.
W towarzystwie niektórych związków składniki odżywcze są wysoce przyswajalne, natomiast obecność innych substancji skutecznie spowalnia, a nawet całkowicie hamuje ich absorpcję. Może się więc zdarzyć, że dziecko będzie jadło dużo, a będzie miało nadwagę. Mimo wszystko jego organizm pozostanie ubogi w składniki odżywcze potrzebne do prawidłowego rozwoju i wzrostu.
Witamina C w diecie dziecka
Niedobory witaminy C u dzieci, nie objawiają się współcześnie wrzodzeniem podniebienia i ust, czyli tzw. szkorbutem, mogą jednak powodować bóle stawów, zmęczenie oraz spadek apetytu. Niedobór witaminy C występuje najczęściej między szóstym miesiącem a drugim rokiem życia.
Witamina C jest bardzo ważna dla organizmu malucha, ponieważ wpływa na odnowienie się tkanki łącznej, chroni przed wolnymi rodnikami oraz wzmacnia odporność. Zapotrzebowanie na witaminę C u dzieci wzrasta przy chorobach , przy niedoborze żelaza oraz w porze jesienno-zimowej. Przyswajanie witaminy C jest tym lepsze, im więcej żelaza znajduje się we krwi. Witamina C, żelazo oraz kwas foliowy spełniają niebagatelną funkcję w zapobieganiu niedokrwistości.
Nadmiar witaminy C może jednak obciążyć nerki i przyczynić się do powstawania kamicy moczowej. Najlepiej więc unikać dodatkowej suplementacji i dostarczyć witaminę C wraz z pożywieniem. Dzieci powinny ją dostawać w warzywach i owocach oraz sokach – najlepiej świeżo wyciskanych lub przecieranych. Szczególnie bogate w witaminę C są cytrusy i owoce jagodowe, a także czarna i czerwona porzeczka, truskawki, poziomki.
Z warzyw warto wybierać pomidory, paprykę czerwoną i zieloną, białą kapustę, kalafior oraz warzywa zielone: natkę pietruszki, szpinak, szczypiorek, brokuły, brukselkę. Witamina C szybko się utlenia. By zachować jej właściwości, należy unikać gotowania (raczej obgotowywanie lub gotowanie na parze) i wystawianie pokarmów na działanie światła.
Wapń i witamina D w diecie dziecka
Wapń to pierwiastek do mineralizacji kości, zachowania odpowiedniego napięcia mięśni i szczelności naczyń krwionośnych. Wchłanianie wapnia ułatwiają witamina D oraz cukier mleczny – laktoza. Nie sprzyjają mu natomiast szczawiany, zawarte m.in. w botwince, szczawiu, szpinaku i rabarbarze. Absorbcję wapnia spowalnia również błonnik, w który obfitują grube kasze, surowe warzywa i owoce oraz pieczywo pełnoziarniste. Wbudowanie wapnia w kości utrudniają duże ilości nasyconych kwasów tłuszczowych oraz fosforanów. Substancje te są obecne w produktach wysokobiałkowych, suchych roślinach i napojach gazowanych.
Dobre źródło wapnia oraz witaminy D stanowią produkty mleczne. Problem w tym, że wiele dzieci nie chce pić mleka. Warto wtedy sięgnąć po jego przetwory, takie jak: kefiry, jogurty, serki. Niekiedy może być konieczne sięgnięcie po suplementy diety z wapniem i witaminą D.
Oprócz nabiału, należy podawać maluchowi tłuste ryby (łosoś, makrela, śledź, sardynka), tran, wątróbkę, podroby, jaja, a także nie stronić od promieni słonecznych i często wybierać się z dzieckiem na spacer czy organizować zabawy na dworze. Witamina D nie wpływa niekorzystnie na inne substancje odżywcze.
Żelazo w diecie dziecka
Wchłanianie żelaza w organizmie utrudniają szczawiany i fityniany zawarte głównie w zbożach. Żelazo pochodzenia roślinnego wchłania się zatem słabo albo w ogóle. Żelazo nie zostanie zaabsorbowane, jeśli jest dostarczane razem z wapniem, fosforem, taniną, kofeiną, błonnikiem pokarmowym czy z dużą ilością tłuszczów nasyconych.
Absorbcji żelaza przeszkadzają takie pokarmy, jak: grube kasze, pieczywo pełnoziarniste, kawa, kakao, mocna herbata, mleko, sery, szczaw, szpinak, rabarbar, fast foody. Wchłanianie żelaza usprawnia obecność witaminy C. Z produktów roślinnych najwięcej żelaza mają: orzechy, suszone owoce, otręby, zarodki pszenne. Znaczniej lepiej do organizmu wchłania się żelazo pochodzenia zwierzęcego, zawarte w mięsie, wędlinach i rybkach.
Błonnik w diecie dziecka
Błonnik pokarmowy, co prawda, nie jest składnikiem budulcowym organizmu, ale usprawnia pracę jelit i wspomaga procesy trawienia. Jeśli maluch ma nadwagę wynikającą z niskiego tempa przemiany materii, błonnik w diecie jest jak najbardziej wskazany. Właśnie dzięki błonnikowi niestrawiony pokarm może się przesuwać w jelitach.
Brak błonnika skutkuje zaparciami i bólem brzucha. Największą zawartością błonnika szczycą się otręby pszenne, płatki owsiane, surowe warzywa i owoce ze skórką. Warto prowadzić jedzeniowy zwyczaj, by świeże owoce dziecko dostawało na dwie godziny przed posiłkiem np. na drugie śniadanie.
Podczas obiadu źródłem błonnika dla dziecka mogą być surowe jarzyny w postaci surówki, a w czasie śniadania i kolacji, pełnoziarniste lub ciemne pieczywo. Prawidłowo komponowanie posiłków pomoże ustabilizować wagę dziecka i dostarczy mu niezbędnych do rozwoju składników odżywczych.
Składniki odżywcze w diecie dla starszych osób
Zapotrzebowanie na energię u osób starszych zmniejsza się ze względu na stopniowe obniżanie się podstawowej przemiany materii oraz poziomu aktywności fizycznej. Często jednak osoby, te biorąc tego faktu pod uwagę, pobierają nadmierną ilość energii w stosunku do zapotrzebowania oraz wydatków energetycznych ich organizmu, co prowadzi do nadwagi i otyłości.
Tłuszcz
Dieta osób starszych zawiera najczęściej nadmierne ilości tłuszczu i jest zwykle deficytowa w wielonienasycone kwasy tłuszczowe z rodziny omega-3, które działają ochronnie m.in. na układ krwionośny. Przyczyną jest niskie spożycie ryb morskich i olejów roślinnych. Głównym źródłem tłuszczu w diecie osób starszych powinny być: ryby morskie, chude mięso i wędliny, tłuszcze roślinne, orzechy.
Białko
Z uwagi na możliwe problemy z trawieniem i z wchłanianiem zaleca się, aby osoby starsze spożywały większą ilość pełnowartościowego białka- około 50% ogólnej ilości białka. Takich produktów jak: chude mięso, ryby, niskotłuszczowe produkty mleczne.
Węglowodany
Powinny stanowić główne źródło energii w diecie. Należy przy tym pamiętać, że w przeważającej ilości powinny być to węglowodany złożone, zawarte głównie w produktach zbożowych i warzywach. Nie możemy zapominać, że owoce i warzywa są źródłem błonnika pokarmowego w diecie. Osobą starszym zaleca się spożywanie błonnika pokarmowego w ilości 20-40 g dziennie. Składnik ten reguluje pracę jelit, przeciwdziała zaparciom, nowotworom i chorobą układu sercowo-naczyniowego. Dobrym źródłem błonnika pokarmowego są również: kasze (gryczana, jęczmienna), produkty zbożowe z grubego przemiału (pełnoziarniste pieczywo razowe, graham), brązowy ryż
Witaminy
Odpowiednia podaż witamina bardzo istotne znaczenie w starszym wieku. Witaminy A,E i C są antyoksydantami, które chronią organizm przed powstawaniem nadmiernej ilości wolnych rodników uszkadzających komórki. Niedobory tych witamin zwiększają ryzyko wielu chorób, m.in. chorób układu krążenia, nowotworów, zaćmy, chorób degeneracyjnych mózgu. Najczęściej występują u osób starszych niedobory witamin z grupy D (mamy zdolność wytwarzania tej witaminy w skórze po nasłonecznieniu), kwasu foliowego oraz witaminy z grupy B-B1, B2, B6, B12.
Woda
Średnie zapotrzebowanie na wodę dla zdrowych i aktywnych osób starszych wynosi 30-35 ml/kg masy ciała (nie mniej niż 1500 ml/dzień). W przypadku osób starszych, niezdolnych do samodzielnego funkcjonowania ze względu na stopień niepełnosprawności, zapotrzebowanie na wodę wynosi 100 ml/kg na pierwsze 10 kg masy ciała, 50 ml/kg na kolejne 10 kg oraz 15 ml/kg na pozostałą ilość kilogramów. Normy żywienia zakładają, że zarówno mężczyźni, jak i kobiety powinni z dietą przyjmować około 2500 ml wody. Ilość ta obejmuje zarówno wodę dostarczaną w postaci napojów, jak i tę zawartą w pożywieniu spożywczym w ciągu dnia. Do zaspokojenia pragnienia najlepiej używać wody niegazowanej o temperaturze około 15 stopni C.
Jeżeli potrzebujesz odpowiedniego opiekuna stwórz konto na naszym portalu i szukaj bez żadnych ograniczeń.
https://opiekun-pomocnadlon.pl/panel/register
Najnowsze komentarze