Hipoglikemia
Glukoza jest jednym składnikiem odżywczym dla komórek układu nerwowego. Dlatego krytyczny spadek poziomu glukozy we krwi (hipoglikemia, niedocukrzenie) zaburza pracę mózgu i jest stanem bezpośredniego zagrożenia życia człowieka.
Grupą osób szczególnie narażonych na hipoglikemię są chorzy na cukrzycę (diabetycy) przyjmujący insulinę, która obniża poziom glukozy we krwi. Leczenie wstrzyknięciami insuliny wymaga restrykcyjnego przestrzegania ilości, jakości i regularności spożywanych posiłków. Wymaga też dostosowania składu posiłku i dawki insuliny do planowanego dużego wysiłku fizycznego. Obowiązkiem jest też regularny pomiar poziomu cukru przenośnym glukometrem i okresowa kontrola wyników u lekarza.
Najczęstszymi objawami hipoglikemii u osób starszych jest:
– głodzenie się,
– podjęcie dużego wysiłku fizycznego na czczo,
– biegunka i wymioty.
Najczęstszymi objawami hipoglikemii u diabetyków:
– zbyt skromne posiłki w stosunku do ilości przyjmowanej insuliny,
– zbyt duży wysiłek fizyczny w stosunku do ilości przyjmowanej insuliny.
Objawy hipoglikemii:
– uczucie głodu,
– rozkojarzenie,
– zaburzenia widzenia,
– początkowe pobudzenie, następnie osłabienie, senność, omdlenie i śpiączka.
W łagodnej fazie hipoglikemii, kiedy poszkodowany jest przytomny, wystarczy odpoczynek i przyjęcie dodatkowej przekąski zawierającej cukry prosty (słodzone napoje, miód, cukierki) i złożone (pieczywo, ciastka pełnoziarniste).
W fazie ostrej, kiedy poszkodowany diabetyk ma zaburzenia świadomości, ale jest zdolny do połykania, powoli podaj roztwór cukru w postaci słodzonego napoju, chroniąc poszkodowanego przed zachłyśnięciem: ułóż poszkodowanego w pozycji półsiedzącej, rozchyl jego usta, podawaj płyn małymi porcjami łyżeczką lub przez strzykawki.
W przypadku osoby nieprzytomnej:
– oceń bezpieczeństwo własne i miejsce zdarzenia,
– oceń reakcję i oddech,
– ułóż w pozycji bezpiecznej,
– wezwij ZRM,
– zapewnij komfort termiczny i psychiczny w oczekiwaniu na ZRM.
Diabetyka może rozpoznać po specjalnej bransoletce bądź naszyjniku z napisem: „Jestem diabetykiem” lub „Mam cukrzycę”. Osoby leczone za pomocą osobistej pompy insulinowej mają na skórze specjalne wkłucie połączone z niewielkim urządzeniem przypiętym do ubrania. Natychmiast zgłoś ten fakt dyspozytorowi i postępuj zgodnie z jego instrukcjami oraz rysunkami na opakowaniu.
Napad drgawkowy
Jest wynikiem nieprawidłowej aktywności elektrycznej mózgu. Zazwyczaj ustępuje samoistnie w ciągu kilku minut. Najczęstsze okoliczności wystąpienia napadu drgawkowego to padaczka, wysoka gorączka, uraz głowy, niedocukrzenie, odwodnienie i niedobory elektrolitowe oraz udar cieplny.
Objawy towarzyszące napadowi drgawek:
– ślinienie się,
– prężenia mięśni twarzy z przygryzieniem języka,
– bezwiedne oddanie moczu lub stolca.
W wypadku napadu drgawkowego:
– oceń bezpieczeństwo własne i miejsca zdarzenia,
– odsuń zbędne przedmioty poszkodowanego, aby zabezpieczyć go przed wtórnymi urazami
– wezwij ZRM,
– klęknij za głową poszkodowanego i stabilizuj ją rękami tak, aby nie uderzała o podłoże; utrzymuj usta i nos poszkodowanego powyżej podłoża, aby ślina lub wymiociny nie zablokowały dróg oddechowych.
Po ustąpieniu napadu:
– udrożnij drogi oddechowe – usuń ślinę, wymiociny, ciała obce;
– oceń reakcję i oddech;
– ułóż poszkodowanego w pozycji bocznej,
– zapewnij komfort termiczny i psychiczny w oczekiwaniu na ZRM.
Po odzyskaniu świadomości:
– nakłoń poszkodowanego do pozostania w pozycji leżącej,
– zabezpiecz go przed ekspozycją na silne bodźce (światło, hałas)
– zbierz wywiad metodą SAMLE,
– zgłoś dyspozytorowi medycznemu poprawę stanu poszkodowanego.
Uczulenie i anafilaksja
Uczuleniem nazywamy nadmierną reakcję zapalną organizmu na zewnętrzny czynnik alergizujący, którym może być każda substancja, od środków czystości przez pokarmy i leki po pyłki roślin czy jad owadów.
Objawy uczulenia:
– miejscowy obrzęk,
– świąd,
– katar i zapalenie spojówek,
– biegunka i wymioty,
– pokrzywka.
U niektórych osób reakcja ta przebiega bardzo gwałtowanie i prowadzi do obrzęku gardła i krtani, nagłego rozszerzenia naczyń krwionośnych i spadku ciśnienia krwi, a w efekcie tego do stanu bezpośredniego zagrożenia życia (anafilaksji).
W przypadku użądlenia:
– oceń bezpieczeństwo własne i miejsce zdarzenia,
– zlokalizuj ranę – jeśli nadal tkwi w niej żądło, usuń je, zeskrobując tępym przedmiotem np. kartą kredytową,
– obficie wypłucz ranę i przyłóż zimny kompres:
* w przypadku miejscowego obrzęku wystarczy zastosowanie żelu typu Fenistil zgodnie z ulotką,
* w przypadku uogólnionej pokrzywki jest konieczna wizyta w najbliższej przychodni lub najbliższym szpitalu
* w wypadku anafilaksji wezwij ZRM i postępuj tak, jak w wypadku duszności; w razie potrzeby prowadź RKO;
Jeżeli alergik ma przy sobie ampułkostrzykawkę z adrenaliną do samodzielnego podania, poinformuj o tym dyspozytora medycznego i postępuj zgodnie z jego instrukcjami oraz rysunkami na opakowaniu.
Wyczerpanie upałem
Przebywanie, a tym samym wystawienie się na wysoką temperaturę i wilgotność powietrza bywa szczególnie niebezpieczne dla dzieci, osób starszych, osób ze schorzeniami układu krążenia, układu oddechowego lub układu nerwowego. Dochodzi do odwodnienia i zaburzeń elektrolitowych, które znacząco wpływają na prace serca i mózgu. Najważniejsza jest profilaktyka, unikajcie przebywania na słońcu i pamiętajcie o zwiększonej ilości przyjmowanych płynów – najlepiej napojów izotonicznych.
Objawy wyczerpania upałem:
– osłabienie,
– duszności,
– zawroty głowy,
– zlewne poty,
– suchość w ustach,
– nudności i wymioty,
– skurcze mięśni,
– zasłabnięcie i omdlenie.
W przypadku wyczerpania upałem:
– oceń bezpieczeństwo własne i miejsca zdarzenia,
– ewakuuj poszkodowanego w zacienione, chłodne miejsce,
– oceń reakcję i oddech poszkodowanego – jeśli poszkodowany jest przytomny i zdolny do połykania podaj mu doustnie chłodny płyn,
– dostępnymi metodami delikatnie ochładzaj poszkodowanego m.in. połóż zimne kompresy na kark i pod pachami, spryskaj ciało wodą,
– zbierz wywiad metodą SAMLE
– jeśli to konieczne, wezwij ZRM,
– zapewnij poszkodowanemu komfort psychiczny i termiczny.
Jeżeli potrzebujesz odpowiedniego opiekuna stwórz konto na naszym portalu i szukaj bez żadnych ograniczeń.
https://opiekun-pomocnadlon.pl/panel/register
Najnowsze komentarze